Konumu:
Yozgat iline bağlı bir köy olmakla birlikte, coğrafi konum itibariyle Yozgat’ın otuzbeş kilometre kuzeybatısında yer almaktadır. Köyün Doğusunda Cihanpaşa Köyü (Yozgat) ve Büyükhırka Köyü (Çorum- Alaca), Batısında Boğazkale (Çorum- Sungurlu), Güneyinde Baltasarlar (Yozgat), Kuzeyinde ise Gıcık (Çorum- Alaca) köyü ile sınır bulunmaktadır. Derbent Köyü, Yozgat ile Çorum İl sınırı arasında yer almaktadır.İklim:
Köyün iklimi tipik karasal iklimdir. Yazları sıck v serin, kışları da soğuk ve yağışlı geçmektedir. Yağmurlar, ilkbahar mevsiminde yağar. Ormanlık alanların fazla olmasından dolayı fazla yağış alır. Aşırı sıcakların yaşandığı yaz aylarında, köyün içinden geçen özün kuruduğu görülür.Yeryüzü Şekilleri:
Köyün etrafı dağlarla çevrili olmasından dolayı, çok dar bir yerleşim yeri özelliği gösterir. Öyleki, evler bir arada yer almaktadır. Bazı avlularda iki ya da üç ev yer almaktadır. Bunun yanında tarımda sulamaya elverişli arazi oldukça azdır.Köyün Yozgat girişine “Gamiççik Gediği” adı verilir. Daha sonra sırayla “Yazı”, “Eski Mezar” ve köy girişi karşımıza çıkar. Köyün Çorum- Alaca ile sınır olan kısmına da “Kayalı Boğaz” ve “Kavaklı” adları verilmektedir.
Köyün belli başlı yükseltileri: Belgaradaş, İbikçam, Tıraz, Sarıtepe adlarını taşır. Düzlükleri ise: Yazı, Dolay, Kertme, Elmalı Dere adlarını taşır.
Toprak Yapısı:
Köyün arazi yapısında verimli olarak bilinen kara toprak hakimdir. Su altında kalan arazilerde ise humuslu toprak bulunur.Akarsu Yatakları:
Köyün başlıca akarsu yatağını, köyün içinden geçen ve köyün Doğusundan doğan ve göletin suyuyla beslenerek akan öz teşkil eder. Bunun dışında köy sınırlar içinde yer alan başka bir akarsu yatağı yoktur.Bitki Örtüsü:
Köyün bitki örtüsü Bozkır’dır. Köylünün büyük bir bölümünün önceki yıllarda meşe kömürü ile uğraşmış olmasından dolayı meşelik araziler yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. 1960’lı yıllardan itibaren meşe kesiminin yasaklanmasıyla birlikte bugün meşe bakımından köyün çok zengin olduğunu söyleyebiliriz. Kireç ocağı ve Gölet çevresinde meşenin yanı sıra çam ve akasya ağaçlarına da rastlanmaktadır.Bunların yanında kavak (Selvi ve Kara), söğüt, “Çevlik” adı verilen bahçelerde ise ceviz, elma, erik, armut, vişne ağaçlarına rastlanmaktadır.